Φυλακες Ορατοτης μηδεν

Ορατότης μηδέν
Υπεύθυνος: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΒΑΝΑ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
Στην Ελλάδα της ανθρωπιστικής κρίσης και της ακραίας φτώχειας σημαντικού τμήματος του πληθυσμού, οι 12.479 κρατούμενοι των φυλακών, από τους οποίους το 60% είναι άποροι, δεν θα μπορούσαν να έχουν διαφορετική μεταχείριση.

 Αντιμετωπίζονται ως πολίτες β' κατηγορίας. Οι περικοπές, ελέω Μνημονίου, που έχουν χτυπήσει εδώ και καιρό την πόρτα των φυλακών -2,5 ευρώ την ημέρα διατίθενται για το συσσίτιο των κρατουμένων-, σε συνδυασμό με τα δομικά και χρόνια προβλήματα του σωφρονιστικού συστήματος, έχουν επιδεινώσει δραματικά τις συνθήκες διαβίωσής τους. Η κατάσταση ήταν οριακή, σήμερα περιγράφεται ως εκτός ελέγχου.
Η απόπειρα απόδρασης από αέρος του Π. Βλαστού, το οπλοστάσιο στον Κορυδαλλό, το θρίλερ της ομηρίας υπαλλήλων από τον Αλκέτ Ριζάι στο Μαλανδρίνο και κυρίως η τελευταία καταδρομική επιχείρηση στις Φυλακές Τρικάλων υποχρεώνουν την ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης σε επανασχεδιασμό της σωφρονιστικής πολιτικής. Αν μέχρι τώρα η πολιτεία είχε να αντιμετωπίσει τις μαζικές κινητοποιήσεις στις φυλακές, με τη μορφή της απεργίας πείνας αλλά και εξεγέρσεις με αίτημα ανθρώπινες συνθήκες, σήμερα βρίσκει μπροστά της το οργανωμένο, εντός και εκτός των «τειχών», έγκλημα, που εγκαινιάζει νέου, στρατιωτικού τύπου, επιδρομές με χειροβομβίδες και Καλάσνικοφ.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε συναγερμό και απαντά με την άμεση λήψη μέτρων, το συνολικό κόστος των οποίων υπολογίζεται σε 6,5 εκατ. ευρώ: φυλακή υψίστης ασφαλείας, συρματοπλέγματα στους αύλειους χώρους των καταστημάτων, αλεξίσφαιρες σκοπιές, περιφράξεις εξωτερικών χώρων, αλλά και έφοδοι των ΕΚΑΜ σε κελιά. Ο σωφρονιστικός χάρτης αναδιαμορφώνεται με αιχμή την ασφάλεια, αλλά ο κίνδυνος «να πάρει η μπάλα» όλους τους κρατουμένους είναι ορατός.
Το πρώτο σήμα δίνουν οι κρατούμενοι της Αλικαρνασσού. Με επιστολή τους προς το υπουργείο Δικαιοσύνης, που δημοσιεύει η «Ε» και απηχεί τη θέση κρατουμένων και άλλων φυλακών, καταγγέλλουν ότι μετά την ομαδική απόδραση στα Τρίκαλα ξυλοκοπήθηκαν απρόκλητα και απειλήθηκαν με επέμβαση των ΜΑΤ, εάν δεν συναινέσουν στο κλείδωμα των κελιών τους κατά τις μεσημεριανές ώρες. «Οι φυλακές ασφυκτιούν - θα σκάσουν. Μεριμνήστε - μην προκαλείτε», προειδοποιούν. Την ίδια ώρα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ της ανάγκης να αντιμετωπιστεί το οργανωμένο έγκλημα και της προσπάθειας να εκσυγχρονιστούν οι φυλακές για να γίνουν πιο ανθρώπινες, με εργαλείο το νέο Σωφρονιστικό Κώδικα.
«Παιχνίδια εξουσίας»
Ολοι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα τελευταία γεγονότα σε Τρίκαλα και Μαλανδρίνο έχουν θέσει σε «επιφυλακή» και εσάς και εμάς, την κάθε πλευρά στο μετερίζι της.
 Αυτό όμως που συνέβη ύστερα από αυτά τα γεγονότα, το να απειληθούμε να λήξουμε την ειρηνική διαμαρτυρία μας με επέμβαση των ΜΑΤ (πώς έγινε; από πού; γιατί;), ειδικά τη στιγμή που συγκρατούμενοί μας στις Φυλακές Τρικάλων από όλες τις πτέρυγες ξυλοκοπούνται άσχημα, προκλητικά και αναίτια, θα πρέπει να το λάβετε σοβαρά υπόψη σας.
Αναστέλλουμε την απόλυτα ειρηνική διαμαρτυρία μας (μεσημεριανό κλείσιμο των κελιών) όχι γιατί φοβηθήκαμε τις επεμβάσεις των ειδικών δυνάμεων καταστολής, αλλά για να μην παιχτούν στην πλάτη μας «παιχνίδια εξουσίας»! Το αίμα μας θα το χύσουμε όταν εμείς θελήσουμε, δεν θα μας το «πιει» κανένας και για τίποτε. Αν δεν είστε, μη γίνετε συνένοχοι σε αυτό το προβοκατόρικο παιχνίδι, γιατί η περαιτέρω πίεση στην ήδη τεταμένη κατάσταση θα φέρει τραγικά αποτελέσματα. Αν πάλι αυτό θέλετε, βρήκατε τον τρόπο! Οι φυλακές ασφυκτιούν - θα σκάσουν. Μεριμνήστε - μην προκαλείτε.
 Συντονιστική επιτροπή κρατουμένων στην Αλικαρνασσό.
Ο αθέατος κόσμος των 9,5 τετραγωνικών
Εκθεση - κόλαφος από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Φυλακών για τις ακατάλληλες συνθήκες κράτησης
Μόλις πριν από ένα μήνα το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Φυλακών στη Ρώμη (μετέχει και το Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης του Δημοκρίτειου Θράκης) σε έκθεσή του για την κατάσταση στις ελληνικές φυλακές -δεν έχει δημοσιευτεί ακόμη στη χώρα μας- διαπιστώνει τη μεγάλη αντίθεση μεταξύ της πραγματικότητας, όπου άνθρωποι στοιβάζονται στα κελιά, και της ρητορικής υπέρ ενός ουμανιστικού σωφρονιστικού συστήματος.
 Υπερπληθωρισμός, ακατάλληλες συνθήκες κράτησης, έλλειψη προσωπικού, υπερβολικός αριθμός αλλοδαπών κρατουμένων και έγκλειστων για ναρκωτικά, σε συνδυασμό με την αύξηση των ποινών, είναι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα των φυλακών, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο.
Στα ίδια συμπεράσματα καταλήγει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά των βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία για πρώτη φορά στην ιστορία της αναγκάστηκε να εκφράσει με δημόσια δήλωσή της την αγανάκτησή της προς τη χώρας μας, επειδή δεν συμμορφώνεται στις συστάσεις για βελτίωση των συνθηκών. Από το 1993, οπότε επισκέφθηκε πρώτη φορά τις φυλακές μέχρι τον Ιανουάριο του 2011, τονίζει ότι η κατάσταση αντί να βελτιώνεται γίνεται όλο και πιο απάνθρωπη, με κυρίαρχη διαπίστωση την «αποθήκευση κρατουμένων» στις Φυλακές Κορυδαλλού και Δομοκού.
Από την πλευρά της, η πολιτεία νομοθετεί, όσο της επιτρέπουν οι ισορροπίες της τρικομματικής κυβέρνησης, άλλοτε για να εκσυγχρονίσει το πλαίσιο για τα ναρκωτικά και άλλοτε για να ανοίξει την πόρτα των φυλακών σε κατηγορίες κρατουμένων, πριν φρακάρει εντελώς το σύστημα. Οι εναλλακτικοί τρόποι έκτισης ποινών (ημιελεύθερη διαβίωση, κοινωνική εργασία κ.λπ.) είναι ψηλά στις προτεραιότητες της πολιτικής ηγεσίας της Δικαιοσύνης ως λύση στο εκρηκτικό πρόβλημα του υπερπληθωρισμού, αλλά προς το παρόν δεν έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Οι αγροτικές φυλακές εξακολουθούν να έχουν κενές θέσεις εργασίας, ενώ υψηλές προσδοκίες για την πολυπόθητη αποσυμφόρηση, επενδύονται στην ηλεκτρονική επιτήρηση των κρατουμένων, το γνωστό βραχιολάκι, μέτρο που ακόμη δεν έχει εφαρμοστεί.
Πρόσφατα αντιπροσωπεία του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης επισκέφθηκε τις Φυλακές Διαβατών. Η χωρητικότητα της φυλακής είναι για 250 άτομα, σήμερα φιλοξενούνται 598, ενώ το 2009 κρατούνταν 611. Οπως σημειώνει ο πρόεδρος του Συλλόγου, κ. Μ. Λαμτζίδης, μέσα σε τρία χρόνια -αν και μεσολάβησαν πολλές νομοθετικές πρωτοβουλίες με στόχο την αποσυμφόρηση και ενώ έχουν τεθεί σε λειτουργία νέες φυλακές (Γρεβενά, Νιγρίτα)- ο πληθυσμός μειώθηκε μόνο κατά 13.
* Στον Κορυδαλλό κρατούνται 2.400 άνθρωποι σε μια φυλακή που η δυναμικότητά της είναι για 800 άτομα. Στα ατομικά κελιά των 9,5 τ.μ. στοιβάζονται μέχρι και 5 άτομα, ενώ οι θάλαμοι χωρητικότητας 10 κρατουμένων έχουν φιλοξενήσει μέχρι και 24. Σε έναν πληθυσμό φυλακής με περίπου 1.600 αλλοδαπούς δεν υπάρχει ούτε ένας διερμηνέας. Η παροχή ειδών προσωπικής υγιεινής γίνεται μόνο σε περιπτώσεις απόρων κρατουμένων και μόνο εάν υπάρχει απόθεμα στην κοινωνική υπηρεσία. Τα ελάχιστα είδη που παρέχονται προέρχονται από δωρεές και χορηγίες. Στο ιατρείο της φυλακής υπάρχουν μόνο 3 νοσηλευτές, κανένας μόνιμος γιατρός και πολύ συχνά χρέη νοσοκόμου εκτελούν σωφρονιστικοί υπάλληλοι.
* Οι νέες Φυλακές Αγιάς στην Κρήτη υπολειτουργούν. Είναι ανοιχτές μόνον οι 2 από τις 5 πτέρυγες, αφού δεν υπάρχει προσωπικό. Χρειάζονται επιπλέον 100 υπάλληλοι και από το πρόγραμμα κινητικότητας υπολογίζεται ότι θα εξασφαλιστούν τέσσερις.(και αυτοι διοικητικοι) Μέχρι να συμπληρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός των σωφρονιστικών υπαλλήλων, οι τριάντα κρατούμενοι που περισσεύουν θα εξακολουθούν να κοιμούνται στο πάτωμα.
* Το προσωπικό δεν επαρκεί για να πραγματοποιεί ελέγχους σε κάθε κελί. Είναι ενδεικτικό ότι την περασμένη εβδομάδα, επί 5 ώρες, 30 σωφρονιστικοί υπάλληλοι και 10 άνδρες των ΕΚΑΜ ερευνούσαν μια υποπτέρυγα από τις συνολικά 10 που έχουν οι φυλακές στα Γρεβενά, για να εντοπίσουν μαχαίρια και κινητά. Εκτός από το πρόβλημα της υποστελέχωσης -τις νυχτερινές ώρες στον Κορυδαλλό αντιστοιχεί ένας σωφρονιστικός υπάλληλος σε 350 κρατουμένους- υπάρχει και ο φόβος των υπαλλήλων της φυλακής, που συχνά τους αποτρέπει από το να προχωρούν σε στοχευμένους ελέγχους. Δεν είναι λίγες οι φορές που μεγαλοκρατούμενοι εκβιάζουν και απειλούν διευθυντές και υπαλλήλους, με αποκορύφωμα περίπτωση διευθυντή που δέχθηκε, πέρυσι, επίθεση κρανοφόρων την ώρα που έμπαινε σπίτι του.
Ως προς την αποσυμφόρηση των σωφρονιστικών καταστημάτων, εκτιμάται ότι με τη νέα εφάπαξ ρύθμιση που πέρασε στο νόμο για τα ναρκωτικά, θα δουν την πόρτα της εξόδου από τη φυλακή περίπου 600 κρατούμενοι. Η ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης εξετάζει την επέκταση του μέτρου, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα αποφυλάκισης με όρους, σε όσους έχουν καταδικαστεί σε ποινές κάθειρξης εφ' όσον εκτίσουν το 1/3 της ποινής τους, μέχρι το καλοκαίρι. Αυτή τη στιγμή στις 33 φυλακές της χώρας κρατούνται συνολικά 12.479 άτομα, από τα οποία οι 7.887 είναι αλλοδαποί, οι 4.254 υπόδικοι και 4.136 έγκλειστοι για ναρκωτικά.
Στις αγροτικές φυλακές, υπάρχουν πολλές κενές θέσεις εργασίας, γεγονός που το υπουργείο Δικαιοσύνης το αποδίδει στην απροθυμία των κρατουμένων να υποβάλουν σχετικές αιτήσεις. Γι' αυτό και προσανατολίζεται να αυξήσει το χρόνο ευεργετικού υπολογισμού στις αγροτικές φυλακές προκειμένου να υπάρξει κίνητρο για τους εγκλείστους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αγιά Κρήτης οι θέσεις εργασίας είναι 146 και έχουν καλυφθεί οι 97, ενώ στην Κασσάνδρα από τις 300 είναι κενές οι 117.
Οσο για τις άδειες, η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων τονίζει ότι δίνονται με το σταγονόμετρο, αν και η πολιτική ηγεσία της Δικαιοσύνης υποστηρίζει ότι τα τρία τελευταία χρόνια χορηγούνται σταθερά, περίπου 5.000 άδειες το χρόνο, τις οποίες παίρνουν 2.000 κρατούμενοι. Πάντως εξακολουθεί να ισχύει το κυριαρχικό δικαίωμα του εισαγγελέα να μη χορηγεί άδεια ακόμη κι αν το συμβούλιο της φυλακής την έχει εγκρίνει.
Η Μαφία ζει και βασιλεύει
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που υπάλληλοι έβλεπαν έκπληκτοι φορτηγό μεταφορών να ξεφορτώνει έξω από την κεντρική είσοδο φυλακής την «οικοσκευή» Γεωργιανού μεγαλοκρατούμενου, που μόλις είχε μεταχθεί στο κατάστημα και τώρα κρατείται σε φυλακή στη Βόρεια Ελλάδα.
Το ψυγείο, η τηλεόραση και οι ανεμιστήρες προορίζονταν για το κελί του, αλλά εκείνη τη φορά δεν ευοδώθηκαν οι «προσπάθειές» του να τα περάσει μέσα.
Η Μαφία ζει και βασιλεύει εντός των φυλακών, τα παιχνίδια εξουσίας είναι σκληρά και οι μπίζνες μεγάλες. Κυρίαρχοι εμφανίζονται να είναι οι Αλβανοί κρατούμενοι, που, όπως εκτιμούν αρμόδιες πηγές, έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή και τον καλύτερο συντονισμό, σε αντίθεση με τους Γεωργιανούς, που φαίνεται ότι δεν συνεργάζονται με άλλες εθνοτικές ομάδες και ακολουθούν δική τους «πολιτική». Είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα της πολεμικής επιχείρησης στα Τρίκαλα και την ομαδική απόδραση 11 Αλβανών, ομοεθνείς τους κρατούμενοι σε 5 φυλακές -Κορυδαλλό, Γρεβενά, Πάτρα, Λάρισα και Δομοκό- αρνούνταν να μπουν στα κελιά τους.
Τους τελευταίους μήνες έχουν ακυρωθεί τρεις απόπειρες απόδρασης από τις Φυλακές Λάρισας, Πάτρας και Κορυδαλλού, όταν κρατούμενοι έσκαψαν τούνελ για να διαφύγουν αλλά εντοπίστηκαν από σωφρονιστικούς υπαλλήλους. Στον Κορυδαλλό, το τούνελ έφθανε τα 12 μέτρα και από τον έλεγχο που διενεργήθηκε αποκαλύφθηκε ότι το έσκαβαν μαύροι κρατούμενοι για λογαριασμό ενός Ελληνα και δύο Αλβανών που τους πλήρωναν με τηλεκάρτες!
Οσον αφορά τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους, το τελευταίο κρούσμα διαφθοράς αποκαλύφθηκε πριν από λίγες ημερες. Σε τυχαίο έλεγχο των λήψεων που είχε πάρει η κάμερα φυλακής, υπάλληλοι είδαν να έχει καταγραφει σκηνή, όπου δύο συνάδελφοί τους ανοίγουν, νύχτα, το κελί ενός κρατουμένου και του παραδίδουν μια σακούλα. Εκτιμάται ότι περιέχει ναρκωτικά και η υπόθεση έχει παραπεμφθεί στον εισαγγελέα και βρίσκεται στο στάδιο της άσκησης ποινικών διώξεων. Παράλληλα, σε εξέλιξη είναι και διαχειριστικοί έλεγχοι στα ταμεία αρκετών καταστημάτων. Ηδη έχει σχηματιστεί πειθαρχικός φάκελος εις βάρος υπαλλήλου των Φυλακών Γρεβενών διότι διαπιστώθηκε ότι είχαν κάνει φτερά 40.000 ευρώ από το ταμείο για το οποίο ήταν υπεύθυνος. Ο ίδιος υποχρεώθηκε να τα επιστρέψει.
Ο Κορυδαλλός πύλη εισόδου στο σωφρονιστικό σύστημα
Μεγάλες αλλαγές στην ανθρωπογεωγραφία των κρατουμένων καταγράφει πρόσφατη, αδημοσίευτη, έρευνα που έγινε στην πολυπληθέστερη φυλακή, τον Κορυδαλλό.
 Η κοινωνική σύνθεση και το ποινικό προφίλ των εγκλείστων -ανδρών και γυναικών- είναι αποκαλυπτικά των ανατροπών που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια και αποτυπώνουν τις τάσεις εξέλιξης ολόκληρου του πληθυσμού των κρατουμένων της χώρας, μιας και ο Κορυδαλλός αποτελεί την κεντρική πύλη εισόδου στο ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα.
Σύμφωνα με την έρευνα του δρος Κοινωνιολογίας Ουίλιαμ Αλοσκόφη, η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι η πρώτη χώρα προέλευσης, αλλά με ποσοστό εντυπωσιακά μειωμένο, αφού σήμερα οι Ελληνες κρατούμενοι (572) αποτελούν μόνο το 25% του συνολικού πληθυσμού του Κορυδαλλού (2.292) από 53,1% που ήταν το 2005. Ραγδαία αύξηση παρατηρείται στο ποσοστό των κρατουμένων από χώρες της Ασίας (εκτός χωρών της πρώην ΕΣΣΔ), οι οποίοι αποτελούν τώρα το 20,2% σε σύγκριση με το 4,6% που ήταν πριν από 8 χρόνια, ενώ σημαντικές τάσεις ανόδου παρουσιάζουν και οι έγκλειστοι από τη Μέση Ανατολή, με ποσοστό 17,8% έναντι 8,9% το 2005. Κρατούμενοι που δήλωσαν αλβανική εθνικότητα αγγίζουν το 17,3%, ενώ το ποσοστό των κρατουμένων από το Πακιστάν έχει αυξηθεί από 2,5% σε 9,3%.
Ενα δεύτερο κυρίαρχο χαρακτηριστικό είναι ότι οι μουσουλμάνοι αποτελούν πλέον τη μεγαλύτερη θρησκευτική ομάδα, με 1.060 άτομα, δηλαδή 46,2%, ενώ εντυπωσιακή είναι η μείωση του ποσοστού των ορθόδοξων χριστιανών, 900 άτομα, ποσοστό 39,3% από 68,5% το 2005.
Οσον αφορά τα ποινικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού, η πλειονότητα των εγκλείστων, και συγκεκριμένα 1.587 άτομα, είναι υπόδικοι (69,2%), 696 κατάδικοι (30,45%) και 9 οφειλέτες (0,4%).
 Οι παραβάσεις του νόμου για τα ναρκωτικά εξακολουθούν να συνιστούν τη συνηθέστερη αξιόποινη πράξη. Το 39% των εγκλείστων κατηγορούνται ή έχουν καταδικαστεί για τέτοιου είδους αδικήματα, αν και το ποσοστό εμφανίζεται μειωμένο σε σχέση με το 47,2% που ήταν το 2005. Μαζί με τις ληστείες-εκβίαση (22,9%) και τις κλοπές (13,6%) αποτελούν τους τρεις πιο συχνούς λόγους για τους οποίους το ποινικό σύστημα οδηγεί κάποιον στη φυλακή. Από τη σύγκριση με τα στοιχεία του 2005 παρατηρείται διπλασιασμός του ποσοστού των κρατουμένων για ληστείες (11,2%), σε συνδυασμό με μείωση του αντίστοιχου ποσοστού για κλοπές (17,2%).
Αύξηση έχει σημειώσει και το ποσοστό των κρατουμένων με «κύριο αδίκημα» έγκλημα κατά της ζωής, της σωματικής ελευθερίας ή σωματική βλάβη, 7,4% από 5,9% το 2005. Αντίθετα, μικρή μείωση παρουσίασαν οι φυλακίσεις για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας, 1,2% από 2,5% το 2005. Οσο για τα οικονομικά εγκλήματα, φαίνεται να οδηγούν στη φυλακή ένα μικρό μόνο ποσοστό, το 5,3%.
Οι γυναικείες Φυλακές
Τον Ιανουάριο του 2013 κρατούνταν στον Κορυδαλλό 182 γυναίκες που κατάγονταν από 20 χώρες. Συγκριτικά με τους άνδρες, το ποσοστό των Ελληνίδων κρατουμένων διαφέρει σημαντικά: 54,9% για τις γυναίκες, μόνον 25% για τους άνδρες.
Η πλειονότητα των αλλοδαπών γυναικών κατάγεται κυρίως από τις βαλκανικές χώρες, αλλά και από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ ή την ανατολική Ευρώπη, με μέσο όρο ηλικίας τα 38,97 χρόνια, μεγαλύτερο κατά σχεδόν έξι χρόνια σε σχέση με το μέσο όρο ηλικίας των ανδρών.
Το 68,6% των γυναικών κρατουμένων δήλωσε ότι έχει παιδιά, ποσοστό υπερδιπλάσιο από το αντίστοιχο των ανδρών (31,5%).
Συγκρίνοντας το επίπεδο εκπαίδευσης γυναικών και ανδρών κρατουμένων, διαπιστώνεται ότι οι Ελληνίδες κρατούμενες δήλωσαν αναλφάβητες (24%) σε ποσοστό μεγαλύτερο από ό,τι οι άνδρες (14%).
Σε αντίθεση με τους άνδρες, οι περισσότεροι από τους οποίους δήλωσαν μουσουλμάνοι (46,2%), οι γυναίκες κρατούμενες δήλωσαν στην πλειονότητά τους χριστιανές ορθόδοξες (81,3%).
Τα πιο συχνά επαγγέλματα μπορούν να ομαδοποιηθούν στις κατηγορίες άνεργες (31,3%), εργάτριες ή τεχνίτριες (28%), υπάλληλοι (15,93%), οικιακά (8,2%), επιστημονικά ή ελεύθερα επαγγέλματα (7,1%), μικροπωλήτριες (5,5%), επιχειρηματίες (2,2%), συνταξιούχοι (1,1%) και αγρότες (0,5%).
Ως προς την ποινική τους κατάσταση, από τις 182 κρατούμενες, οι 168 (92,3%) ήταν υπόδικες και οι 14 κατάδικες (7,7%), ενώ από τις 100 Ελληνίδες, οι 15 (15%) είχαν μία τουλάχιστον προηγούμενη φυλάκιση στον Κορυδαλλό από το 2002 μέχρι σήμερα.
Και στις γυναίκες, η πιο συνηθισμένη κατηγορία αξιόποινων πράξεων είναι η παραβίαση του νόμου για τα ναρκωτικά (37,4%). Ακολουθούν τα οικονομικά εγκλήματα (17%) και οι κλοπές (16,5%). Σε σύγκριση με τους άνδρες, οι γυναίκες κατηγορούνται για εγκλήματα οικονομικής φύσης σε αισθητά μεγαλύτερο ποσοστό από ό,τι οι άνδρες (5,3%), αλλά για ληστείες σε μικρότερο ποσοστό (7,7%) από ό,τι οι άνδρες (22,9%).
Οι μεγάλες αποδράσεις
Της ΑΡΓΥΡΩΣ Κ. ΜΩΡΟΥ
Εγινε μέσα σε 35 δευτερόλεπτα από τις Φυλακές Κορυδαλλού. Η κινηματογραφική απόδραση με ελικόπτερο των Β. Παλαιοκώστα και Α. Ριζάι, τον Ιούνιο του 2006, θα κατείχε τον τίτλο της πλέον εντυπωσιακής απόδρασης από ελληνικές φυλακές, αν δεν είχε επαναληφθεί καρμπόν, από τους ίδιους κρατουμένους, τρία χρόνια αργότερα.
 Η τελευταία επιδρομή στις Φυλακές Τρικάλων και η ομαδική απόδραση των 11 Αλβανών κρατουμένων με την εξωτερική συνδρομή ενόπλων ήταν πρωτοφανής -όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα- και προκάλεσε, όπως άλλωστε και όλες οι αποδράσεις στο παρελθόν, τη λήψη μιας σειράς από νέα μέτρα ασφαλείας.
Οπως συμβαίνει άλλωστε κάθε φορά που οι κρατούμενοι, άλλοτε με τον πιο εύκολο και άλλοτε με τον πιο ευφάνταστο τρόπο, αναζητούν... δρόμους προς την ελευθερία.
Ενα φλας-μπακ στην ιστορία των ομαδικών αποδράσεων, άλλωστε, το αποδεικνύει.
 
1989 Φυλακές Νεάπολης Λασιθίου
«Επιχείρηση: ασπιρίνη»
«Ή θα μείνουμε ελεύθεροι ή θα πεθάνουμε. Δεν υπάρχει άλλη λύση για εμάς», είπαν οι δραπέτες των Φυλακών Νεάπολης Λασιθίου σε έναν έμπορο από τον Βόλο, τον οποίο κράτησαν όμηρο.
Δεν ήταν ο μοναδικός. Οι πέντε από τους οκτώ δραπέτες, οι οποίοι έμειναν μαζί μετά την αιματηρή απόδραση που συγκλόνισε την Κρήτη, είχαν χρησιμοποιήσει και ένα ζευγάρι Γάλλων τουριστών προκειμένου να βρουν κατάλυμα στο τροχόσπιτό τους και τροφή.
Ηταν αρχές Ιουνίου όταν τέσσερις Ελληνες, δύο Κούρδοι, ένας Αγγλος και ένας Ιρακινός -καταδικασμένοι με μεγάλες ποινές φυλάκισης- αποφάσισαν να δραπετεύσουν από τις φυλακές. Η απόδραση έμεινε γνωστή ως «επιχείρηση: ασπιρίνη», αφού ξεκίνησε όταν ένας από τους δραπέτες, Ελληνας, έφυγε από το προαύλιο και πήγε στο γραφείο των φρουρών προφασιζόμενος ότι θέλει ασπιρίνη.
Οταν αυτός βγήκε από το γραφείο, οι υπόλοιποι όρμηξαν μέσα σε αυτό. Εδεσαν δυο φρουρούς πισθάγκωνα, τους φίμωσαν, πήραν τα κλειδιά της εξώπορτας και, αφού έκοψαν τα τηλέφωνα της φυλακής, βγήκαν έξω.
Οι αστυφύλακες, οι οποίοι βρίσκονταν στην ταράτσα, δεν είχαν αντιληφθεί το παραμικρό. Προχωρώντας σύρριζα με τον εξωτερικό τοίχο των φυλακών, οι επτά κρατούμενοι ανέβηκαν την εξωτερική σκάλα που οδηγεί στην ταράτσα.
Οι δυο Κούρδοι παρέμειναν κολλημένοι στον τοίχο. Οι υπόλοιποι άνοιξαν την «κερκόπορτα» που οδηγούσε στην περιστρεφόμενη σκάλα. Η πόρτα ήταν ξεκλείδωτη. Ανέβηκαν ένας ένας. Μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου ακούστηκαν τέσσερις πιστολιές. Προέρχονταν από δύο όπλα: το ένα ήταν κρυμμένο έξω από τις φυλακές και το δεύτερο φαίνεται πως είχε περάσει μέσα σε αυτές την προηγούμενη ημέρα. Δυο αστυφύλακες έπεσαν νεκροί, ενώ ο τρίτος γλίτωσε όταν έσκυψε ενστικτωδώς.
Οι έξι δραπέτες εξαφανίστηκαν με το αυτοκίνητο φρουρού, τα κλειδιά του οποίου είχαν αρπάξει. Οι Κούρδοι διέφυγαν με τα πόδια, κάνοντας οτοστόπ. Ενας ταξιτζής ειδοποίησε την αστυνομία και συνελήφθησαν λίγο αργότερα.
Το υπουργείο Δημόσιας Τάξης επικήρυξε τους δραπέτες με 50 εκατομμύρια δραχμές.
Υστερα από 12 ημέρες ελευθερίας, αυτός που θεωρούνταν από τις αρχές ως ο εγκέφαλος της απόδρασης έπεσε νεκρός σε μάχη ανάμεσα σε αστυνομικούς και δραπέτες. Δύο 24ωρα αργότερα, ένας ακόμη δραπέτης συνελήφθη βαριά τραυματισμένος από πυροβολισμούς αστυνομικών και δέκα ώρες αργότερα οι υπόλοιποι τρεις παραδίδονται άοπλοι σε ενέδρα.
Από τους οκτώ μόνο ένας κατάφερε να μείνει ασύλληπτος. Εκείνος που είχε αποσπαστεί εξαρχής από τους υπόλοιπους, όταν εγκατέλειψαν το «δανεικό» αμάξι.
1990 Φυλακές Κορυδαλλού
Ανήμερα Αγίου... Ελευθερίου
«Ο κόσμος θέλει την ελευθερία του». Αυτό έλεγαν οι 17 από τους 81 κρατούμενους οι οποίοι συνελήφθησαν έπειτα από την πιο πολυπληθή και πιο... εύκολη απόδραση που έγινε ποτέ.
Ανήμερα του Αγ. Ελευθερίου, παραμονή της κατάθεσης του νομοσχεδίου για τις φυλακές, οι κρατούμενοι από την τρίτη πτέρυγα των Φυλακών Κορυδαλλού επέλεξαν το δρόμο της δικής τους ελευθερίας. Χτύπησαν και εξουδετέρωσαν δύο από τους φύλακες, τους πήραν τα κλειδιά, παραβίασαν τη δυτική εξωτερική πύλη και εξαφανίστηκαν, παρά τους πυροβολισμούς.
Οι 16 από αυτούς συνελήφθησαν σχεδόν αμέσως. Ενώ ένας επέστρεψε στις φυλακές γιατί δεν είχε πού αλλού να πάει. Τις επόμενες ημέρες πολλοί δραπέτες συλλαμβάνονταν. Οι αρχές έκαναν λόγο για «οργανωμένη απόδραση», αλλά εκείνοι μιλούσαν για μια «αυθόρμητη ενέργεια».
1996 Φυλακές Κέρκυρας
Κοντραμίνα 250 μέτρων
Η μεγάλη εξέγερση των κρατουμένων των φυλακών όλης της χώρας, που κράτησε 10 μέρες και έληξε το πρωί της 9ης Μαρτίου 1996, αποτέλεσε για κάποιους την καλύτερη ευκαιρία να μην ξαναγυρίσουν στα κελιά τους. Σαράντα τέσσερις κρατούμενοι εξαφανίζονται, λίγη ώρα πριν από την επίσημη παράδοση των Φυλακών Κέρκυρας στους σωφρονιστικούς υπαλλήλους.
Υστερα από πολυήμερη διερεύνηση, οι αξίνες βρίσκουν, μπροστά από το διοικητήριο των φυλακών, το αποχευτευτικό σύστημα που διασχίζει το λόφο των φυλακών, απομεινάρι των οχυρωματικών έργων των Ενετών.
Η κοντραμίνα που χρησιμοποίησαν, συνολικού μήκους 250 μέτρων, ήταν συνδεμένη με την αποχέτευση της φυλακής. Οι 44 κρατούμενοι πέρασαν μέσα από τις στοές. Οι 28 συνελήφθησαν μέσα στις επόμενες ώρες.
Τον Αύγουστο του 1997 γίνεται νέα απόδραση από τις Φυλακές Κέρκυρας. Κρατουμένοι παραβιάζουν τις τρεις πόρτες που χωρίζουν τις ακτίνες από την κεντρική πύλη. Απειλούν με αυτοσχέδια μαχαίρια και ένα ψεύτικο όπλο τους φύλακες. Ξεκινά συμπλοκή. Οι πυροβολισμοί δεν σταματούν την απόδραση 15 κρατουμένων, οι οποίοι πήραν όμηρο και έναν σωφρονιστικό υπάλληλο, τον οποίο στη συνέχεια άφησαν ελεύθερο. Τρεις δραπέτες τραυματίζονται, ο ένας πολύ σοβαρά.
1998 Φυλακές Αυλώνα
Φεύγουν και τα ανήλικα
Σαράντα ανήλικοι κρατούμενοι εξαφανίζονται από τις πολυδιαφημισμένες φυλακές του Αυλώνα, σχεδόν ένα μήνα μετά τη λειτουργία τους. Επιλέγουν την έξοδο για την ελευθερία, αμέσως μετά το βραδινό τους φαγητό.
Περνούν από την είσοδο του εστιατορίου στην οροφή των μαγειρίων, πηδούν σε διπλανό κτήριο που εφάπτεται στο κύριο συγκρότημα των φυλακών και χρησιμοποιούν ρούχα για να μην αγκυλωθούν από τα συρματοπλέγματα. Στη συνέχεια, σκαρφαλώνουν μια κολόνα φωτισμού, που βρισκόταν στην εσωτερική πλευρά του εξωτερικού μαντρότοιχου και οι 35 από αυτούς ξεχύνονται προς την ελευθερία, εν μέσω δακρυγόνων και πυροβολισμών στον αέρα από τους φρουρούς. Οι υπόλοιποι πέντε δεν τα καταφέρνουν. Συλλαμβάνονται επιτόπου. Λίγες ώρες αργότερα, τέσσερις από τους δραπέτες πρωταγωνιστούν σ' ένα συγκλονιστικό επεισόδιο με πυροβολισμούς στην Εθνική οδό, το οποίο ξεκινά από το «Σείριο» -απ' όπου έκλεψαν ένα κόκκινο φορτηγάκι- και διήρκησε μέχρι τον κόμβο Κηφισιάς. Παγιδευμένοι ανάμεσα Ι.Χ. και περιπολικά, προσπαθούν απελπισμένα να διαφύγουν. Τρακάρουν 10 αυτοκίνητα, πριν οι σφαίρες αρχίσουν να πέφτουν βροχή με αποτέλεσμα ένας από τους δραπέτες να τραυματιστεί ελαφρά στο χέρι.
Μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της επόμενης ημέρας είχαν συλληφθεί 11 δραπέτες.     ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΟΙ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΙ ΩΣ ΠΟΛΙΤΕΣ Β' ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ            http://www.enet.gr.